Breska réttarkerfið: Nauðgunarþolendur sviknir á meðan skoðanir eru glæpur
Í Bretlandi 2022-2023 var skráð metfjöldi nauðgunarmála. Yfir 70.000 tilkynningar bárust lögreglu, en aðeins 2.047 ákærur voru lagðar fram og einungis 1.074 sakfellingar. Á sama tíma sýna tölur að yfir 7.000 manns voru sakfelldir fyrir hatursglæpi, þar sem mörg mál snúast um tjáningu sem margir telja réttmætar skoðanir.
Þessi ójafnvægi vekur alvarlegar spurningar um forgangsröðun í bresku réttarkerfi og getu þess til að takast á við kynferðisbrot.
Nauðgunarmál: Kerfið sem bregst þolendum
Í hverju máli sem felur í sér nauðgun eða kynferðisbrot er fórnarlambið oftast í sársaukafullu áfalli. Fyrsta skrefið er að treysta lögreglunni með málið sitt, en sú traustvekjandi von reynist oft vera til einskis. Tölurnar segja sína sögu:
Aðeins 1,5% mála leiða til ákæru: Það þýðir að í 98,5% tilvika sér þolandinn ekki réttlæti, jafnvel þó lögreglan hafi verið upplýst.
- Heimild: Breska innanríkisráðuneytið.
0,3% raunverulegra nauðgana leiða til sakfellingar: Ef miðað er við áætlaðan raunverulegan fjölda nauðgana (350.000–470.000) þá er réttarkerfið í algerri uppnámi. Hvernig getur þetta talist viðunandi?
- Heimild: Office for National Statistics (ONS).
Ósýnilegt forgangsröðunarkerfi: Þolendur lýsa síendurteknum afskiptum, slökum rannsóknum og dómurum sem sýna skilningsleysi. Margir þolendur yfirgefa málsferlið vegna þess að það veldur þeim frekara áfalli en réttarkerfið styður þá ekki nægilega.
Hatursglæpir: Þar sem tjáning verður glæpur
Á sama tíma og nauðgunarmál daga uppi í kerfinu er breska réttarkerfið ákaflega afkastamikið þegar kemur að hatursglæpum. Yfir 10.000 ákærur voru lagðar fram fyrir hatursglæpi árið 2022-2023 og yfir 7.000 sakfellingar. Þó að sumir hatursglæpir séu alvarlegir (t.d. líkamsárásir eða hótanir), eru mörg málin lítils háttar eða beinast að því sem fólk túlkar sem „óþægilegar skoðanir“.
Hægt að henda fólki í fangelsi fyrir orð: Breskir borgarar hafa verið dæmdir fyrir að deila grínmyndum eða tjá óvinsælar skoðanir á samfélagsmiðlum.
- Heimild: Crown Prosecution Service (CPS).
Er tjáningarfrelsið í Bretlandi í útrýmingarhættu?: Á meðan þolendur nauðgana reyna að fá réttlæti án árangurs, virðist ríkiskerfið hafa meira áhuga á að elta uppi þá sem tjá skoðanir sem ekki falla í kramið hjá meirihlutanum.
- Sjá einnig: Human Rights Watch UK.
Af hverju stendur kerfið sig svona illa?
Skortur á fjármagni? Lögreglan hefur oft vísað til fjárskorts sem ástæðu fyrir hægagangi við rannsóknir á kynferðisbrotamálum. En ef hægt er að fylgja eftir hatursglæpum með miklum hraða, virðist þetta afsökun frekar ótrúverðug.
Ótti við pólitíska óvinsæld: Þolendur nauðgana sem hafa tjáð sig um reynslu sína segja að kerfið virðist forðast að rannsaka eða ákæra gerendur í ákveðnum samfélagshópum af ótta við að verða sökuð um fordóma.
- Sjá grein: BBC News.
Ójöfn meðferð fórnarlamba og gerenda: Á meðan þolendur kynferðisbrota þurfa að berjast við kerfið fyrir viðurkenningu, njóta margir gerendur áþreifanlegrar verndar réttarkerfisins vegna persónuverndarlaga.
Niðurstaða: Hvar er réttlætið?
Breska réttarkerfið stendur nú frammi fyrir alvarlegri siðferðilegri kreppu. Þolendur kynferðisbrota eru látin dúsa án réttlætis, meðan kerfið virðist setja meiri áherslu á að elta uppi skoðanir sem það telur óþægilegar. Þessi tvískinnungur gerir réttarkerfið veikara og grafa undan trausti almennings.
Þetta er ekki bara spurning um tölur, heldur um siðferðilegt réttlæti og hvort kerfi eigi að þjóna fórnarlömbum glæpa eða ráðast á tjáningarfrelsi. Er kominn tími á byltingu í bresku réttarkerfi? Eða munu þolendur áfram sitja eftir, sviknir og hunsaðir, á meðan þeir sem tjá sig fá á sig þungar refsingar?
